Was Wenen decennia lang het centrum van de klassieke muziek, vanaf het eind van de 19e eeuw gebeurde er van alles in Rusland. Maar waar eigenlijk niet? In Europa broeide het, de eerste tekenen van het begin van de Wereldoorlogen waren zichtbaar en ook de muziekwereld kreeg daar mee te maken. Tsjaikovski, de grote romanticus in Rusland, overleed in 1893 en had geen last meer van het sovjetregime dat bepalend was voor de ontwikkeling van de kunsten in het Rusland van de Twintigste eeuw maar dat was anders voor de groten die na hem zouden komen: Rachmaninov, Prokofjiev, Sjostakovitsj, Stravinski. De laatste twee componisten komen aan bod op de volgende pagina: Grote Russen 2

Rachmaninov was een echte romantische componist en een geweldige pianist die als de beste zijn eigen ingewikkelde composities kon spelen en zoals veel andere componisten in zijn tijd was hij ook een gevierd dirigent. HIj groeide op in St. Petersburg en uiteindelijk kreeg het conservatorium in die stad zelfs zijn naam.

Zijn bekendste pianowerk is de Prelude in cis., hoewel zijn Etudes Tableaux eigenlijk veel interessanter zijn. Zijn Derde Pianoconcert werd in zijn tijd bijna als onspeelbaar gezien, en dat is prachtig verbeeld in de film Shine, waar op de pagina van de Nationale Scholen een fragment van is te zien. 

Zijn eigen definitie van muziek was als volgt, kenmerkend voor zijn werken: "Het is een stille maannacht; het is het ruisen van onrustige bladeren; het is een verre, eeuwige klank, het is datgene dat uit het hart komt en tot het hart spreekt; het is de liefde! Poëzie is de zuster der muziek, en haar moeder - de weemoed!"

Iedereen kent inmiddels zijn Sacre du Printemps het stuk dat op 29 mei 1913 in premiere ging en dat in 2013 bijna in iedere stad is gespeeld, met of zonder festival er omheen. In Groningen hadden wij het Time Shift Festival, met als uitgangspunt dit werk. Op 29 mei is het om 8.00 's morgens in de openlucht gespeeld door het Noord Nederlands Orkest, op de Grote Markt in de stad, een belevenis die lang bij zal blijven, zonder rumoer of boze mensen zoals het geval was tijdens de premiere 100 jaar terug in Parijs; hooguit een vrachtwagen die naast het podium achteruit reed met zijn piepende alarmsignaal aan.

Stravinski was een duizendpoot. Hij componeerde balletmuziek, oa voor de Ballet Russes in Parijs met Diaghilev als artistiek leider, hield zich bezig met de oude Klassieken en stierf uiteindelijk in 1971 in New York, maar werd begraven naast Diaghilev op het kerkhof op het eiland in Venetie.