Barok 1600 - 1750

Bij Barok denken we aan de schilderkunst en bouwwerken vol overdadige versieringen, goudkleurige engeltjes met harpjes of fonteinen met waterspuwende draken.

De regels uit de Renaissance worden verder uitgewerkt in de Affektenleer en van emoties wordt vastgelegd hoe ze geuit moeten worden. Zo verbeeldt een chromatisch dalende lijn (een melodie die uit halve toonsafstanden bestaat) in een compositie bijvoorbeeld rouw. Majeur (vrolijk) en mineur (droevig) worden bewust gebruikt om bepaalde emoties te verklanken.

Waren de composities tot nu toe nauwelijks geschreven voor specifieke instrumenten, vanaf de Barok verandert dat. Er ontstaan Vioolconcerten, Clavecimbelconcerten, er komen regels voor dynamiek en tempo en de virtuositeit van de zangers ontwikkelt zich. 

De Basso Continuo, meestal gespeeld door clavecimbel, theorbe of gamba, zorgt voor een stevige bas bij de muziek, waarboven de solist zijn melodieën speelt.   

De opera wordt een belangrijke kunstvorm. De Engelse componist Henry Purcell (1659-1695) is een van de eerste componisten die zich aan de opera wijdt. Hieronder hoor je een van zijn bekendste aria's uit de Dido & Aeneas waarin Purcell de regels uit de Affektenleer toepast.

In de Oosterpoort zijn veel concerten waar muziek gespeeld wordt uit de Barok. Snuffel zelf op de site www.de-oosterpoort.nl

Zie op de volgende pagina's voor meer componisten uit de Barok zoals Handel, Bach.

Purcell

In deze aria van Purcell uit de opera Dido & Aeneas hoor je aan het begin de dalende chromatische lijn in de bas, die de naderende dood van Aeneas aankondigt

Kop

Dat Purcell ook in deze tijd nog musici inspireert, hoor je in dit filmpje: het is dezelfde aria maar dan eigentijds uitgevoerd

Antonio Vivaldi (1678 - 1741)

Vivaldi, ook wel 'de rode priester' genoemd ivm zijn rode haar (niet meer te zien onder zijn pruik op de foto), was in Italië de belangrijkste componist. 

Hij leefde en werkte in Venetië, als priester en als muzikant. Hij richtte het Ospedale della Pieta op, een weeshuis voor meisjes waar muziekonderricht centraal stond. Voor het orkest van het weeshuis componeerde hij talloze werken, met name vioolconcerten, waarvan 'De Vier Jaargetijden' het bekendst zijn. Zijn werken zijn vaak vrolijk, met levendige melodieën en ritmes, geinspireerd door de geluiden die hij waarnam in de natuur.

Kop

De 'Vier Jaargetijden' van Vivaldi op vier vleugels. Oorspronkelijk geschreven voor vioolsolo en strijkorkest maar in de loop der tijden is het werk door veel componisten en arrangeurs bewerkt voor andere bezettingen

Vivaldi en rock

Vivaldi en rockmuziek. Een speciaal concert, waarbij de muziek van Vivaldi als uitgangspunt is genomen en gecombineerd wordt met rockmuziek.

Jean Baptiste Lully (1632-1687)

Lully werkte als componist aan het hof van de Zonnekoning, Lodewijk de 14e. Hij componeerde in opdracht van de koning de muziek voor de vele feesten aan het hof, waarbij veel gedanst werd. Ipv de langzame statige dansen die men gewend was, maakte hij dansen die lichtvoetiger waren zoals het menuet, de gavotte en de bourreé.

Lully was bevriend met Molière en schreef muziek bij zijn werk. Ook ontwikkelde hij de franse opera.

Lully is treurig aan zijn eind gekomen; tijdens het dirigeren met een stok (zoals in onderstaand filmpje te zien is) stak hij zichzelf in zijn teen waardoor er een infectie ontstond waar hij aan zou overlijden.

Kop

Beschrijving

Kop

Een fragment uit de film Le Roi danse, met Zonnekoning Lodewijk de 14e en Lully